Geodezja – definicja i zastosowanie
Geodezja jest najprościej mówiąc jedną z najstarszych nauk o Ziemi. Z greckiego oznacza – gḗ ‘ziemia’, daíōmai ‘dzielę’. I jak nazwa wskazuje, geodezja zajmuje się wyznaczaniem, pomiarem rozmiarów i kształtu Ziemi bądź jej dowolnej części.
Działania geodetów obejmują mały element powierzchni ziemi, czyli np. konkretną działkę, bądź dotyczą całego kontynentu czy kraju. Pomiary te służą np. do tworzenia map, wytyczania granic państwowych, czy nawet działań wojskowych.
Najbardziej powszechnym działaniem geodetów jest oczywiście wytyczanie i uzgadnianie granic posiadłości, nieruchomości, weryfikacji praw własności itp.
Geodezja – początki
Geodezja sięga zamierzchłych czasów, od dawien dawna bowiem ludzie wyznaczali granice swojego terytorium. Korzystano z charakterystycznych elementów terenu, rzek gór, czy lasów, samemu sadzono określone rośliny, czy układano specyficzne kamienie. sposobów było wiele. Wraz z biegiem lat, wraz z rozwojem człowieka, nauk ścisłych, geodezja od tej prymitywnej rozwinęła się do precyzyjnej dziedziny, służącej na wielu płaszczyznach.
Geodezja – dziś
Geodezja jest dzisiaj nauką zajmującą się pomiarami Ziemi od jej powierzchni aż po przestrzeń kosmiczną.
Ta część nauki, która zajmuje się przestrzenią kosmiczną i pomiarami na przestrzeniach powyżej 750km² nazywana jest geodezją wyższą.
Geodezja, której działalność obejmuje mniejsze powierzchnie, do 15,6 km w promieniu, nazywana jest geodezją niższą. Ta działalność jest bardziej znana i dostrzegana przez każdego z nas, a obejmuje m.in:
- rozpoznanie przebiegu granic posiadłości,
- wyznaczanie punktów granicznych,
- opis rzeźby terenu, tworzenie map, wykazów
- weryfikację sieci uzbrojenia terenu (np.kanalizację, wodociągi)
- mało i wielkoobszarowe pomiary ziemi.
Geodezja – publiczny dostęp do danych przestrzennych
W obecnych czasach cyfryzacja i dostęp do informacji to podstawa. W przypadku geodezji i jej danych również. W 2008 w Polsce powstał portal geodezyjny – GEOPORTAL, który znajdziemy pod adresem http://www.geoportal.gov.pl/. Portal powstał w skutek projektu jakie realizował Główny Urząd Geodezji i Kartografii. Zadaniem portalu jest udostępnienie danych i umożliwienie korzystania z pomiarów ziemi szerszej społeczności, głównie przedsiębiorstwom oraz jednostkom administracji publicznej ale i zwykłym obywatelom.
Portal pozwala podnosić swoje kwalifikacje, usprawniać procesy, rozszerzać ofertę i podnosić swoją konkurencyjność na rynku.
Geoportal pozwala bowiem na przeglądanie danych przestrzennych i przeszukiwanie baz danych takich jak:
- Państwowy Rejestr Granic,
- Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych,
- Numeryczny Model Terenu,
- rastry map tematycznych, topograficznych,
- baza obiektów topograficznych (m.in.: sieć komunikacyjna, pokrycie terenu, budynki, sieć wodna, sieć uzbrojenia terenu, jednostki podziału terytorialnego),
- baza danych ogólnogeograficznych (m.in.: pokrycie terenu, jednostki podziału terytorialnego, sieć komunikacyjna, sieć uzbrojenia terenu, budynki, sieć cieków wodnych, tereny chronione, jednostki podziału terytorialnego)
- dane o charakterze katastralnym (nieruchomości ujęte w systemie TERYT),
- metadane zbiorów i usług danych przestrzennych,
- ortofotomapy (przetworzenie zdjęć lotniczych do jednolitej skali),
udostępnionych zgodnie z dyrektywą INSPIRE.